قهوه چیست؟
قهوه به شکل خام، دانههای کوچک قهوهای که از درخت قهوه بدست میآید، و به شکل فرآورده، نوشیدنی محبوبی است که در سراسر جهان مصرف میشود. برای درست کردن قهوه، ابتدا باید دانهها را آسیاب کرده و سپس آنها را در یک قوری با آب جوشانده و در نهایت به صورت مایع سرو میشود.
تاریخچه قهوه و پیدایش قهوه
پیدایش قهوه به دوران باستان بازمیگردد و دقیقاً زمانی که این نوشیدنی محبوب در جهان معرفی شده است، مشخص نیست. اما مطمئن است که در نخستین بار در مناطق شبه خشک شمالی آفریقا و شبه جزیره عربستان کشف شده است.
یکی از شایعترین داستانها درباره پیدایش قهوه، به یک گوسفنددار یمنی بازمیگردد که متوجه شد که گوسفندهایش پس از خوردن برخی از برگهای درخت قهوه، بیشتر از حالت عادی بیدار و فعال هستند. این داستان محبوب، اما هیچ شواهدی برای تأیید آن وجود ندارد.
به هر حال، در طول قرنها، قهوه در جهان عرب و به خصوص در کشورهایی مانند یمن، عربستان، سوریه، مصر و اتیوپیا مورد استفاده قرار گرفت. با پخت و آسیاب کردن دانهها، این نوشیدنی به شکلی غلیظ تر و قابل خوردن آماده شده و بعدها به شکلی خوشمزه و پرطرفدار به اروپا و بقیه جهان معرفی شد.
انواع دانه های قهوه
انواع دانه قهوه بر اساس نوع گیاه قهوه، منطقه تولید، روش کشت، میزان پالپ، سایر ویژگیهای شیمیایی و طعم و عطر متفاوت هستند. در کل، دو نوع گیاه قهوه معروف وجود دارد که دانهها به دست آمده از این دو نوع گیاه قهوه به صورت گسترده در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند:
- گیاه عربیکا: این گیاه در مناطق آمریکای جنوبی، آفریقا، و آسیا کشت میشود. دانههای عربیکا دارای میزان اسیدیته بالا، طعم شیرین و بوی معطری هستند.
- گیاه روبوستا: این گیاه در مناطق آمریکای جنوبی، آفریقا، و آسیا کشت میشود. دانههای روبوستا دارای میزان اسیدیته کمتر، طعم تلخ و بوی کمتر معطر هستند.
علاوه بر این دو گیاه، گیاه لیبریکا و قهوه اتیوپی نیز در مناطق خاصی از آفریقا کشت میشوند و دانههای آنها نیز در برخی محصولات قهوه مورد استفاده قرار میگیرند. هر یک از این گونهها دارای ویژگیهای خاص خود است که میتواند تأثیر بسیاری بر طعم و عطر نهایی قهوه داشته باشد.
انواع نوشیدنی های قهوه
قهوه یکی از محبوبترین نوشیدنیها در سراسر جهان است و میتوان آن را به صورت ساده یا با اضافه کردن مواد دیگر، مانند شیر، شکلات، عصارههای گیاهی و غیره، سرو کرد. در ادامه به برخی از محبوبترین نوشیدنیهای قهوه اشاره میکنیم:
- اسپرسو: قهوهای قوی و تلخ که با استفاده از فشار بالا و آب گرم به دست میآید. عمدتاً به صورت ساده و بدون شیر و افزودنی سرو میشود.
- کاپوچینو: ترکیبی از قهوه، شیر و نوشیدنی قندی مثل شکر یا شکلات پودری. قهوه بر روی شیر و سپس پودر شکلات ریخته میشود.
- لاته: ترکیبی از قهوه و شیر گرم. عمدتاً با افزودن شکر و تزئین با شیرینی خشک و شکلات تهیه میشود.
- امریکانو: قهوهای کم تلخ و کم شیرین که با اضافه کردن آب به اسپرسو تهیه میشود.
- موکا: یک نوشیدنی قهوهای شیرین و خامهای که با اضافه کردن شکلات تولید میشود.
- فرانسوی: نوعی از قهوه که با افزودن کرم و قند تهیه میشود.
- ترک: قهوهای است که با استفاده از یک دستگاه ترک، بدون استفاده از فیلتر، تهیه میشود و دارای طعم تلخ و قوی است.
در کل، نوشیدنیهای قهوه در سراسر جهان متنوع هستند و با توجه به مزاج و سلیقه هر فرد، میتوانند مورد استفاده قرار گیرد.
قهوه اسپرسو چیست؟
قهوه اسپرسو یک نوع قهوه تهیه شده از دانههای قهوه تازه آسیاب شده است. برای تهیه قهوه اسپرسو، ابتدا دانههای قهوه تازه ریز شده در دستگاه قهوهساز اسپرسو به صورت فشار بالا و با استفاده از آب گرم عبور داده میشوند. این روش تهیه قهوه باعث میشود تا قهوه دارای طعم قوی، تلخ و کمی اسیدی باشد.
قهوه اسپرسو میتواند به صورت ساده یا با اضافه کردن شیر، قند یا نوشیدنیهای دیگر مانند وانیل، شکلات و غیره مصرف شود. علاوه بر این، در بسیاری از قهوهفروشیها، نوشیدنیهای مختلفی مانند لاته، کاپوچینو، موکا و غیره از قهوه اسپرسو تهیه میشوند.
قهوه اسپرسو در سراسر جهان بسیار محبوب است و به دلیل طعم و بوی خاصی که دارد، در بسیاری از کافهها و رستورانها سرو میشود.
کاپوچینو چیست؟
کاپوچینو یکی از نوشیدنیهای قهوهای محبوب در سراسر جهان است. این نوشیدنی از دو قسمت اساسی تهیه میشود: یک قسمت اسپرسو، که از دانههای قهوه تازه آسیاب شده به دست میآید و یک قسمت شیر گرم و بخارزده.
برای تهیه کاپوچینو، ابتدا دو عدد اسپرسو به فنجان اضافه میشود. سپس شیر گرم و بخارزده به آن اضافه میشود تا ترکیبی از قهوه و شیر سفید با روکش کرمی به دست آید. در نهایت، میتوانید برای تزیین نوشیدنی، کاکائو یا شکلات رنده شده روی آن بریزید.
در بسیاری از کافهها و رستورانها، کاپوچینو به صورت ساده، یا با افزودن شکلات، کارامل، وانیل یا نوشابههای دیگر سرو میشود. به دلیل طعم و بوی خاصی که دارد، کاپوچینو در سراسر جهان بسیار محبوب است و به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی ایتالیا شناخته میشود.
لاته چیست؟
لاته یکی از نوشیدنیهای قهوهای محبوب در سراسر جهان است. این نوشیدنی به صورتی تهیه میشود که دو قسمت اساسی آن، اسپرسو و شیر بخار زده است.
برای تهیه لاته، ابتدا یک عدد اسپرسو تهیه میشود. سپس شیر به صورت بخارزده به آن اضافه میشود و در نهایت برای تزیین، کاکائو یا شکلات رنده شده روی لاته بریزده میشود.
تفاوت اصلی بین لاته و کاپوچینو در نحوه تهیه شیر است. در لاته، شیر بیشتر و به صورت بخارزده بیشتری نسبت به کاپوچینو استفاده میشود، که نتیجهای با روکش کرمی و خامهای دارد. همچنین، در کاپوچینو معمولاً شیر با نسبت کمتری به اسپرسو اضافه میشود.
لاته نیز مثل کاپوچینو به عنوان یکی از نوشیدنیهای قهوهای محبوب در سراسر جهان شناخته شده است و معمولاً در کافهها و رستورانها سرو میشود.
امریکانو چیست؟
امریکانو، یکی از نوشیدنیهای قهوهای محبوب در سراسر جهان است که با ترکیب اسپرسو و آب جوش تهیه میشود. به دلیل اضافه کردن آب جوش به اسپرسو، طعم و بوی کمتری نسبت به دیگر نوشیدنیهای قهوهای دارد. امریکانو برای کسانی که به دنبال یک نوشیدنی قهوهای سبکتر هستند و یا از طعم شدید قهوه خوششان نمیآید، مناسب است.
موکا چیست؟
قهوه موکا (Mocha) یکی دیگر از نوشیدنیهای قهوهای محبوب است که ترکیبی از اسپرسو و شکلات است. اسم این نوشیدنی از شهر موکا در یمن گرفته شده است که در گذشته به عنوان مرکز تجارت قهوه شناخته میشد.
برای تهیه قهوه موکا، ابتدا یک عدد اسپرسو تهیه میشود و سپس شکلات تلخ روی آن قرار داده میشود تا در فرآیند استخراج قهوه، طعم شکلات نیز به مخلوط اضافه شود. به دلیل استفاده از شکلات، قهوه موکا دارای طعم شیرین و تلخی مطلوبی است.
در بسیاری از کافهها و رستورانها، قهوه موکا به صورت ساده یا با افزودن شیر، قند، کره و… سرو میشود. این نوشیدنی برای کسانی که به دنبال یک نوشیدنی قهوهای با طعم شیرین و تلخ هستند، مناسب است.
قهوه فرانسوی
قهوه فرانسوی یک نوع نوشیدنی قهوه است که در فرانسه و بسیاری از کشورهای اروپایی محبوب است. این نوشیدنی از ترکیب قهوه تلخ و شیر گرم تهیه میشود و در فنجانهای بزرگی سرو میشود. در تهیه قهوه فرانسوی، قهوه تلخ را در یک فنجان سریعاً تهیه میکنند و سپس شیر گرم را به آن اضافه میکنند. برخلاف لاته، که شیر با قهوه اسپرسو ترکیب میشود، در قهوه فرانسوی از قهوه تلخ استفاده میشود. در بعضی از موارد، قهوه فرانسوی با شکر یا ترشی درست میشود.
قهوه ترک چیست؟
قهوه ترک یا “قهوه ترکی” (Turkish coffee) یک نوع نوشیدنی قهوه سنتی است که در کشورهای شرقی، به ویژه ترکیه، محبوب است. در این روش تهیه، قهوه خشک و نرمی را به همراه آب در قوری کوچکی مخلوط کرده و بر روی حرارت قرار میدهند تا به جوش بیاید. سپس، قهوه ترکی را به صورت قهوهی خوراکی تهیه میکنند. در این روش تهیه قهوه، ذرات قهوه به همراه رسوبهای آن در فنجان ریخته میشود و بدون استفاده از فیلتر یا جدا کنندهای، مستقیماً میتوان قهوه را مصرف کرد. طعم و عطر خاصی که قهوه ترک دارد، به دلیل استفاده از قهوهی خشک و روش تهیه آن است که در نتیجه یک نوشیدنی غلیظ و قوی با طعم تلخ تولید میشود.
قهوه هم فوایدی دارد و هم مضراتی در اینجا به بررسی فواید و مضرات آن میپردازیم:
فواید قهوه :
- افزایش هوشیاری و تمرکز: قهوه به دلیل داشتن کافئین، به افزایش هوشیاری و تمرکز کمک میکند.
- کاهش خطر ابتلا به بعضی بیماریها: تحقیقات نشان دادهاند که مصرف معتدل میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی، دیابت نوع 2 و بعضی از انواع سرطانها را کاهش دهد.
- کمک به سوزاندن چربی: کافئین موجود در قهوه میتواند میزان متابولیسم بدن را افزایش دهد و به سوزاندن چربی کمک کند.
- منبع آنتیاکسیدانها: قهوه حاوی آنتیاکسیدانهایی است که به مبارزه با رادیکالهای آزاد و پیشگیری از استرس اکسیداتیو کمک میکنند.
- کاهش خطر ابتلا به پارکینسون و آلزایمر: تحقیقات نشان دادهاند که مصرف قهوه میتواند خطر ابتلا به بیماریهای نورولوژیکی مانند پارکینسون و آلزایمر را کاهش دهد.
- کاهش خطر افسردگی: برخی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف قهوه میتواند به کاهش خطر افسردگی کمک کند.
- سلامت کبد: مصرف قهوه به طور معتدل ممکن است به سلامت کبد کمک کند و خطر بروز بیماریهای کبدی مانند سیروز کبدی و هپاتیت را کاهش دهد.
مضرات قهوه :
- اختلال در خواب: مصرف قهوه بهخصوص در ساعات پایانی روز میتواند باعث اختلال در الگوی خواب شود و به بیخوابی منجر شود.
- افزایش ضربان قلب: کافئین موجود میتواند ضربان قلب را افزایش دهد و در بعضی افراد باعث ایجاد بینظمیهای قلبی شود.
- افزایش فشار خون: مصرف بیش از حد قهوه ممکن است فشار خون را افزایش دهد و برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی هستند، مضر باشد.
- اعتیاد به کافئین: مصرف مداوم و زیاد میتواند منجر به اعتیاد به کافئین شود که در صورت کاهش یا قطع مصرف قهوه، علائم کمکاری کافئین از جمله خستگی، کاهش تمرکز و سردرد را به همراه دارد.
- تهوع و اسهال: مصرف بیش از حد قهوه میتواند باعث تهوع و اسهال شود زیرا کافئین تحریک کنندهای برای دستگاه گوارش است.
- تاثیر بر جذب کلسیم: کافئین موجود در قهوه میتواند جذب کلسیم را کاهش دهد و در نتیجه میتواند بر سلامت استخوانها تاثیر منفی بگذارد.
- تداخل با داروها: کافئین موجود در قهوه ممکن است با برخی از داروها تداخل داشته باشد و اثربخشی آنها را تغییر دهد. اگر دارویی مصرف میکنید، با پزشک خود مشورت کنید تا میزان مناسب مصرف قهوه را تعیین کنید.
کپسول قهوه
کپسولها روشی ساده و سریع برای درست کردن قهوه هستند که در چند سال اخیر بسیار محبوب شدهاند. این کپسولها دارای قهوهای پودری هستند که قبلاً در داخل آنها فشرده شده است. معمولاً هر کپسول برای تهیه یک فنجان به کار میرود.
برای استفاده از کپسولهای قهوه، در ابتدا نیاز به یک دستگاه سازگار با این کپسولها دارید. این دستگاهها طراحی شدهاند تا کپسولها را در داخل آنها قرار دهند و پس از آن با فشار بالای آب گرم، آب را از طریق قهوهای که در کپسول وجود دارد بگذرانند. در نهایت، قهوهی تهیه شده از کپسول خارج میشود و در فنجان شما ریخته میگردد.
کپسولها در انواع متنوعی از طعمها، برندها و انواع قهوه موجودند. این کپسولها مزایایی مانند سرعت، دقت در مقداردهی، نظافت و سادگی در استفاده دارند. با این وجود، این روش تهیه ممکن است در مقایسه با روشهای سنتی هزینهی بیشتری داشته باشد و همچنین مشکلات محیط زیستی مانند تولید زباله و بستهبندی را بوجود بیاورد.